به گزارش مشرق به نقل از فارس، تجارت مواد مخدر یکی از بخش‌های مهم اقتصاد افغانستان است که باعث تأمین مالی شورشیان و افزایش فساد در این کشور شده است.

طبق گزارش سازمان ملل و دولت افغانستان، حجم تجارت مواد مخدر در افغانستان به بیش از 2.4 میلیارد دلار در سال رسیده است که این میزان 15 درصد تولید ناخالص داخلی این کشور را تشکیل می‌دهد.

براساس گزارش مشترک دفتر مواد مخدر و جرایم سازمان ملل و نیز وزارت مبارزه با مواد مخدر افغانستان، میزان درآمد تولیدکنندگان خشخاش در افغانستان به بیش از 1.4 میلیارد دلار بالغ می‌شود که این برابر با 9 درصد تولید ناخالص داخلی این کشور در سال گذشته است. ارزیابی‌های مشترک انجام شده توسط نهادهای مذکور نشان دهنده افزایش 133 درصدی ارزش خالص تریاک در سال 2011 در مقایسه با سال 2010 است.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که 90 درصد تریاک جهان از افغانستان تأمین می‌شود. همچنین میزان تولید این محصول در افغانستان در سال 2011 حدود 61 درصد افزایش داشته است و از 3600 تن در سال 2010 به 5800 تن در سال 2011 رسیده است. در همین حال، اجرای عملیات تخریب مزارع خشخاش که در 2 سال گذشته در این کشور انجام شده است باعث افزایش قابل توجه قیمت این محصول شده است.

صدیق صدیقی وزیر کشور افغانستان در گفت‌وگو با روزنامه نیشن پاکستان گفت که خرید و فروش گسترده مواد مخدر در بازار سیاه یکی از بزرگترین چالش‌های پیش روی دولت افغانستان است.

تولید مواد مخدر با ناامنی ارتباط مستقیم دارد

برخی بر این باورند که افزایش کشت خشخاش در افغانستان باعث افزایش قابل توجه شورش و ناامنی در منطقه شده است. پاکستان و روسیه مدت‌ها است که افغانستان را به ناتوانی در مقابله با کشت روزافزون مواد مخدر در این کشور متهم می‌کنند. پاکستان مدعی است که پول تجارت غیرقانونی مواد مخدر هزینه مالی شورشیان را تأمین کرده و باعث حمله آنان به مناطق مرزی افغانستان و پاکستان می‌شود. روسیه نیز به طور مکرر نیروهای ائتلافی را به خاطر ناتوانی در تخریب مزارع خشخاش محکوم می‌کند.

به گزارش اداره مواد مخدر وجرایم سازمان ملل قاچاق عمده مواد مخدر به آسیا هروئین و تریاک است که از طریق افغانستان و چین (از میانمار) به اروپا و منطقه قاچاق می‌شود.

رابطه مرموز مواد مخدر و خارجی‌ها در افغانستان

پس از مورد تهاجم قرار گرفتن افغانستان از سوی آمریکا در سال 2001، فرودگاه‌ها و پروازهای اختصاصی آمریکا و انگلیس از اصلی‌ترین گزینه‌های ترانزیت مواد مخدر در این کشور است. بهترین ابزار برای قاچاق بی‌دردسر بی‌شک پروازهایی است که هیچ نظارت و کنترلی بر آن‌ها به اسم جابه‌جایی نیروها و تجهیزات نظامی انجام نمی‌شود.

جالب است که بر اساس گزارش سازمان ملل UNAMA & UNODC، حدود 60 درصد تریاک افغانستان برای سهولت در حمل و قاچاق و تأمین نیاز بازارهای جهانی، به هرویین و مرفین تبدیل می‌شود و این در حالی است که برای تبدیل شیره تریاک به مرفین و هروئین نیاز به حدود 12هزار تن انواع مواد شیمیایی و غیرشیمیایی است.
 
مهمترین ماده مورد نیاز برای انجام این فرایند شیمیایی «انیدرید استیک» است که برای تبدیل این مقدار تریاک به هرویین و مرفین، نیاز به تأمین 1300 تن از این نوع ماده شیمیایی است. جالب این‌جاست که در حال حاضر نه یک لیتر از این ماده در افغانستان تولید و نه یک لیتر از آن در این کشور مصرف قانونی دارد بلکه معدود کشورهایی قادر به تولید این ماده شیمیایی هستند که طبق کنوانسیون سازمان ملل، خرید، فروش، حمل و مصرف آن زیر نظر مستقیم دفتر حقوقی سازمان ملل INCB صورت می‌گیرد.

از سوی دیگر روی آوری نظامیان خارجی به معامله با برخی گروه‌های مسلح محلی به منظور تضمین حضور و تردد امن، فزونی کشت و تولید مواد مخدر را در سایه این معامله زمینه‌ساز شده است. پرداخت رشوه از طرف نیروهای آمریکایی و انگلیسی به طالبان نشان می دهد که این کشورها اصلاح اوضاع داخلی این کشور را رها کرده و صرفاً به دنبال تضمین حضور آتی خود هستند. پایگاه خبری بی بی سی، به نقل از گزارش کنگره آمریکا از اختصاص بخشی از بودجه نظامی این کشور به نیروهای طالبان خبر داده بود.

بر اساس این گزارش، ایالات متحده هر هفته ده ها میلیون دلار برای تأمین امنیت محموله های تدارکاتی خود به شرکت های امنیتی افغانستان، افراد طالبان، والی‌ها، فرماندهان پلیس یا فرماندهان محلی ارتش، پرداخت می کند اما این پول در نهایت به شکل باج و رشوه به طالبان می رسد در حالی که اگر این پول پرداخت نشود کامیون های تدارکاتی در عبور از راه های پرخطر مورد حمله قرار می گیرند.